Kościół pobernardyński pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny - najstarszy w Gołańczy
Ta architektoniczna perełka to jedyna pozostałość po dawnym zespole klasztornym. Zbudowany został około 1500 roku, w stylu gotyckim. Jego przebudowę, a właściwie rozbudowę, zaczął około 1652 roku Jan Wojciech Smogulecki, zwany Olbrachtem. Prace te przerwał jednak najazd szwedzki. Przebudowę skończył w latach 1695 - 1700 kolejny dziedzic, Marcin Smogulecki.W 1739 roku, w czasie pożaru, spaliły się piętro i wieża klasztoru. Po tym pożarze ówczesna właścicielka Gołańczy Marianna Malechowska odbudowała wieżę. A przy okazji, od strony południowej, dobudowała kaplicę Matki Boskiej. Drugą z kaplic, od strony północnej, dobudował kilkanaście lat później, bo w roku 1752 Piotr Raczyński z Białośliwia. I dzięki tym dwóm inwestycjom kościół zyskał kształt krzyża.W 1827 roku, władze pruskie przeprowadziły sekularyzację klasztoru. Ostatnich zakonników przeniesiono i dwa lat później nastąpiła kasata zakonu. A jego dobra przeznaczono na zbór protestancki. Ostatecznie w 1869 roku władze pruskie rozebrały klasztor i zlikwidowały przyklasztorny cmentarz. Został tylko remontowany w końcu lat 60. XX wieku. W środku szczególnie warto zobaczyć barokowy ołtarz główny z XVIII wieku, ze współczesnymi obrazami Matki Boskiej z Dzieciątkiem, a także oryginalną, kamienną posadzkę z osiemnastego stulecia czy ambonę z początku XVIII wieku.
------------------------------------------------------------------------
Kościół pw. św Małgorzaty w Chojnie
Jednonawowy kościół szachulcowy z 1776 r. ufundowany przez Macieja Mielżyńskiego na miejscu dawnego drewnianego kościółka pobudowanego przez Cystersów. Wewnątrz znajduje się ołtarz św. Małgorzaty z herbem Nałęczów z klasztoru z Gołańczy oraz konfesjonał po ojcach bernardynach z Gołańczy.
Parafia pw. św. Małgorzaty
Chojna 14, 62-130 Gołańcz
tel. 67 261 56 53
proboszcz: ks. Jarosław CZULIŃSKI (ust. 2023)
Miejscowości/ulice należące do parafii:
Chojna, Dobieszewko, Jeziorki, Potulin
------------------------------------------------------------------------
Kościół pw. św. Andrzeja Apostoła w Czeszewie
Został wzniesiony ok. 1500 r., z neogotycką wieżą wzniesioną ok. 1909 r. z hełmem wzorowanym na kościele Klarysek w Bydgoszczy. Wewnątrz znajduje się wczesnobarokowy ołtarz główny z I poł. XVII w., marmurowe epitafium Karola Libelta pochowanego w podziemiach kościoła oraz obelisk z czarnego marmuru poświęcony jego synowi Karolowi poległemu w powstaniu styczniowym pod Brdowem. Na zewnątrz kościoła znajdują się tablice nagrobne rodziny Szumanów, Sołtysińskich oraz ks. Stanisława Piszczygłowy. Od strony prezbiterium do kościoła przylega grób Pantaleona Szumana zmarłego w pobliskich Kujawkach.
Parafia pw. św. Andrzeja Apostoła
Czeszewo 33, 62-130 Gołańcz
tel. 67 261 54 38
e-mail: parafia.czeszewo@wp.pl
proboszcz: ks. Jan DZIERLA
Miejscowości/ulice należące do parafii:
Brdowo, Czerlin, Czeszewo, Gręziny, Kujawki, Morakowo, Stołężyn I część, Wiśniewko, Wiśniewo
------------------------------------------------------------------------
Kościół p.w. Jana Chrzciciela w Panigrodzu
To trzynawowa świątynia wybudowana w 1830 roku, następnie została rozbudowana - zakrystię i kruchtę dobudowano w 1913 r.
We wnętrzu znajduje się polichromia wykonana przez Władysława Drapiewskiego w 1948 roku oraz ołtarz w stylu neorenesansowym z 1870 roku.
Kościół został wzniesiony z cegły. Konsekrowany został w 1913 roku przez księdza kardynała Edmunda Dalbora.
Budowla posiada ołtarze boczne - pod wezwaniem Matki Bożej oraz św. Józefa, oraz drewniany krucyfiks i lichtarz.
Na cmentarzu przykościelnym znajduje się grób ks. Maksymiliana Gutsche.
Parafia pw. św. Jana Chrzciciela
Panigródz 16, 62-130 Gołańcz
tel. +48 67 222 34 99
https://panigrodz.parafiazbogiem.pl
proboszcz: ks. Marcin PUZIAK (ust. 2022)
Miejscowości/ulice należące do parafii:
Karolinowo, Lęgniszewo, Miastkowo, Oleszno, Panigródz, Panigródz Nowy, Panigrodzek, Rozpętek, Stołężyn, Stołężyn Huby, Szubianki, Zygmuntowo
------------------------------------------------------------------------
Kościół św. Katarzyny i bł. Marii Karłowskiej w Smogulcu
Świątynię wzniesiono w latach 1617-19 z fundacji Jana Wierzbięty Smoguleckiego. Była to budowla gotycko-renesansowa, jednonawowa z nieco węższym trójbocznie zamkniętym prezbiterium ze sklepieniami kolebkowo-krzyżowymi. W latach 1876-79 z inicjatywy ówczesnego właściciela Smogulca Bohdana Hutten-Czapskiego dobudowano kaplicę w stylu neorenesansowym wg projektu Zygmunta Gorgolewskiego. Wzorową na krakowskiej kaplicy zygmuntowskiej. W jej podziemiach urządzono kryptę grobową rodziny Hutten-Czapskich. Po bokach znajdują się sarkofagi rodziców fundatora: Józefa Napoleona Czapskiego oraz Eleonory z Mielżyńskich Czapskiej. Płyta nagrobna Bohdana znajduje się w posadzce przed ołtarzem z białego marmuru. Do dekoracji wnętrza użyto barwnych marmurów, stiuków i złoceń.W latach 1899-1901 podwyższono wieżę kościoła, którą zwieńczono neobarokowym hełmem, wzorując ją na wieży srebrnych dzwonów z katedry wawelskiej. Z czasu budowy kościoła zachowały się dwa piaskowcowe portale prowadzące do zakrystii. Ołtarz główny pochodzi z 1620r. W centrum XVII-wieczny obraz z wizerunkiem patronki kościoła św. Katarzyny. Po bokach rzeźby śś. Kazimierza, Jana Chrzciciela, Małgorzaty i Katarzyny. Po lewej stronie prezbiterium neoromańska włoska chrzcielnica, którą ofiarował do świątyni Bohdan Hutten-Czapski. W neorenesansowych ołtarzach bocznych obrazy: św. Jana Chrzciciela i Najświętszej Marii Panny. Warto zwrócić uwagę na piaskowcowy chór datowany na 1618r. Na sklepieniu polichromie z 1921r. wykonane przez Juliusza Makarewicza. W centralnej części postać hrabiego Hutten-Czapskiego w płaszczu maltańskim (był on prezydentem Polskiego Związku Kawalerów Maltańskich) składającego hołd Najświętszej Maryi Pannie. W tle widać pałac, który został zniszczony w 1945r. przez Armię Czerwoną.
Parafia pw. św. Katarzyny
Smogulec 22, 62-130 Gołańcz
tel. 67 268 20 59
proboszcz: ks. Andrzej GIERSZYŃSKI
Miejscowości/ulice należące do parafii:
Chwaliszewo, Dobieszewo, Laskownica, Mieczkowo, Nowa Wieś Notecka, Słupowa, Słupowiec, Smogulec, Smogulecka Wieś
We wsi Słupówka – dzisiaj Karłowo - na terenie parafii Smogulec 4 września 1865 urodziła się jako jedenaste dziecko błogosławiona Maria Karłowska, założycielka Sióstr Pasterek, która została ochrzczona kościele parafialnym
------------------------------------------------------------------------
Kościół pw. św. Wawrzyńca w Gołańczy
Świątynia została wzniesiona według projektu inżyniera architekta Stefana Cybichowskiego z Poznania w latach 1931–1934 ze składek parafian i patrona Bogdana hrabiego Hutten-Czapskiego. W świątyni, która może pomieścić prawie 5.000 wiernych znajdują się dwa barokowe ołtarze boczne z początku XVIII wieku oraz polichromia wykonana przez Stanisława Wróblewskiego w latach 1951–1953. Obecna budowla została wybudowana dzięki staraniom ówczesnego proboszcza ks. Edwarda Mrotka. W 1997 ks. Leonard Kowalczyk dokończył budowę wieży świątyni poprzez nakrycie jej charakterystyczną kopułą ze srebrnym krzyżem.
Parafia pw. św. Wawrzyńca
ul. Ks. Mrotka 8, 62-130 Gołańcz
tel. 67 261 50 65 – proboszcz
proboszcz: ks. Tomasz KAPCZYŃSKI (ust. 2023)
wikariusz: o. Sławomir BORZYCH CSSp (ust. 2024)
Na terenie parafii mieszkają:
ks. Leonard Kowalczyk – emeryt
ks. Zenon Marczyński
Miejscowości/ulice należące do parafii:
Bogdanowo, Buszewo, Chawłodno, Czerlin, Czesławice, Gołańcz, Grabowo, Krzyżanki, Morakówko, Podjezierze, Tomczyce